Mocht een kind met een hoogbegaafde cognitieve aanleg veel of ernstige problemen op het vlak van het sociaal-emotionele functioneren hebben, is het goed om deze problematiek breed in kaart te brengen. Dit kan aan de hand van een sociaal-emotioneel onderzoek.
Ook is het mogelijk om het functioneren van het kind of de jeugdige in kaart te brengen met behulp van een breed onderzoek. Bij dit onderzoek wordt zowel de intelligentie als het sociaal-emotioneel functioneren van het kind of de jeugdige onderzocht.
Cognitief hoogbegaafde kinderen en jeugdigen hoeven in niets af te wijken van kinderen met een normale intelligentie, maar het komt toch vaak voor dat deze kinderen specifiek gedrag vertonen of behept zijn met specifieke persoonlijke eigenschappen en dat hun beleving van allerlei belangrijke zaken in het leven (omgang met andere kinderen, zelfbeeld, beleving van de thuissituatie en de schoolsituatie, vrijetijdsbesteding, omgaan met gevoelens, gedrag, denken) gekenmerkt wordt door een heel eigen, authentieke invalshoek.
Hoewel niet alles aan de orde kan komen, worden hier wel enkele veel voorkomende aspecten en problemen bij cognitief hoogbegaafde kinderen en jeugdigen genoemd.